AMSTERDAM - Tijdens Museumnacht Amsterdam op 1 november heeft de Castricumse Roos Wattel (39) een tijdelijk museum georganiseerd over Dovencultuur en de Nederlandse Gebarentaal. Roos Wattel is zelf doof geboren en oprichter van IN Gebaren, kennis en trainingscentrum toegankelijkheid en inclusie in Nederlandse Gebarentaal.

Roos: 'Horende mensen vinden het vaak moeilijk om zich voor te stellen hoe het is om doof te zijn. De dovengemeenschap is een redelijk onzichtbare gemeenschap binnen onze samenleving. Veel mensen weten niet dat dove mensen een eigen taal en cultuur hebben en dat ze zichzelf eerder als culturele minderheid zien dan als gehandicapten. Ook zijn veel horende mensen zich er niet van bewust dat de Nederlandse Gebarentaal ruim honderd jaar verboden was in het dovenonderwijs. Gebarentaal kent dus een onderdrukkingsgeschiedenis dat een groot impact heeft gehad op de dovengemeenschap, de gevolgen zijn vandaag de dag nog altijd voelbaar.'

Meer dan 500 bezoekers hebben het pop-up museum bezocht in het clubhuis van de Stichting Welzijn Doven Amsterdam aan de Stadhouderskade 89. Roos: 'Met Musea in Gebaren maken we al tien jaar musea door heel Nederland toegankelijk voor doven en slechthorenden. Dit doen we door het opleiden van dove mensen tot museumgids en het ontwikkelen van videotours in Nederlandse Gebarentaal. Nu wilden we graag de rollen omdraaien en horende mensen toegang geven tot de Dovencultuur.'

In het pop-up museum was er van alles te beleven. Je kon een rondleiding volgen van een dove gids met een tolk door de tentoonstelling over de dovengeschiedenis. Er waren diverse fragmenten uit documentaires te zien en video's over gebarenpoëzie. Er was een expositie van Dove kunstenaars: prachtige foto's van de fotografe Elisa Hartog, de dove kunstenaar Timothy de Graaf en illustrator Bart Koolen. Bij de Deaf Human Library kon je dove mensen het hemd van het lijf over van alles en nog wat. Er was een bijzondere VR-experience aanwezig, waarmee je als het ware in 'Dovenland' kon stappen en kon beleven hoe het is om doof te zijn. Er werden mini-workshops gebarentaal gegeven, waarna je met de geleerde skills een drankje kon bestellen in het gebarencafé.

De reacties waren zeer positief, zowel horende als dove bezoekers waren van het museum onder de indruk. In het gastenboek werd geschreven: 'Dit museum moet echt een vaste plek krijgen! Het was fantastisch, zó veel te zien en te leren.' 'Ik ben geraakt door de geschiedenis en hoop dat de geschiedenis zich niet herhaalt. Gebarentaal moet blijven bestaan.'