HAARLEMMERMEER - Het is 75 jaar geleden dat Nederland bevrijd is. Ook in Haarlemmermeer kwamen veel mensen in verzet tijdens de Tweede Wereldoorlog. Helaas zijn er ook in Haarlemmermeer mensen die de oorlog niet hebben overleefd. Voor hen worden op 19 en 20 oktober 150 gedenkkeien neergelegd. Een van de gedenkkeien is voor Dirk van Schie. Zijn broer Frans, nu 88 jaar, vertelt.

Een kei voor Dirk

Frans van Schie (88) op de foto op de arm van zijn moeder, was 8 jaar toen de oorlog begon. “In Abbenes was een bom gevallen, mijn ouders hadden onze spullen al gepakt, ze dachten dat we gebombardeerd werden. Achteraf bleek het een verdwaalde bom te zijn”, aldus Frans. Zijn oudste broer overleefde de oorlog niet, Dirk overleed op 29 november 1944. Een aantal maanden nadat hij werd opgepakt toen hij zich verstopte voor de Duitsers. Voor hem wordt een gedenkkei in Abbenes gelegd.

Vissen met granaten

Frans: "Toen de oorlog begon was ik nog maar 8 jaar oud. Dus ik kreeg daar nog niet zoveel van mee, ik had de ernst nog niet echt in de gaten. Maar ook omdat wij op het platteland woonden hadden wij niet zoveel last. Dat was in de stad wel anders." Met zijn ouders en 8 broers en zussen woonden ze in een Vissercafé, daar kwamen de Duitsers wel eens een biertje drinken volgens Frans. “Ze gooiden ook wel eens granaten in de Ringvaart voor ons huis voor vis, die kwamen dan zo bovendrijven.”

Mijn broer nooit meer gezien

Van Schie:

De oorlog begon in mijn beleving pas echt in 1944 met de razzia’s. Ik was toen 12. Mijn oudste broer Dirk (19), moest naar een werkkamp in Duitsland. Samen met wat andere jongens van zijn leeftijd verstopten zij zich in een opslagplaats voor stro, een stroschelf. Maar ze verraadden zichzelf toen een Duitser een andere onderduiker met een ladder omhoog zag klimmen. Mijn broer werd de laatste zondag van augustus in 1944 opgepakt. Hij werd via Leiden afgevoerd naar Rotterdam. Mijn vader en ik moesten daar voedselbonnen voor hem inleveren. Wij liepen hem per toeval tegen het lijf, we konden hem nog snel een hand geven voordat hij naar Amersfoort getransporteerd werd. We hebben hem nooit meer gezien. Na een poosje kregen mijn ouders bericht dat hij naar Duitsland werd gedeporteerd. Dat was het.

Het ergste vond Frans dat zijn ouders op een gegeven moment bericht kregen dat zijn broer niet meer leefde. Dat was pas in oktober 1945. Zijn broer overleed op 29 november 1944 in kamp Husum-Schwesing. “Er werd thuis nooit meer over hem gesproken”, zegt Frans.

Een gedenkkei voor Dirk

“Mijn broer krijgt een gedenkkei, ik vind dat hij dat heeft verdiend. Hij moet zoveel hebben meegemaakt in zo’n werkkamp. Hij is in Duitsland waarschijnlijk maanden geslagen, geschopt en uitgehongerd. Al die andere jongens natuurlijk ook. Ik vind het belangrijk dat ze worden herdacht en niet vergeten. Helemaal nu er een naam bijstaat, vergeten we ze niet”, zegt Frans.

Onthulling gedenkkeien 19 en 20 oktober

Voor de broer van Frans en andere Haarlemmermeerse slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog, worden maandag 19 en dinsdag 20 oktober gedenkkeien onthuld bij acht monumenten in de gemeente. In verband met de geldende coronamaatregelen is het aantal plaatsen beperkt. Bij interesse in een van de onthullingen is vooraf aanmelden noodzakelijk. Dat kan door een e-mail te sturen naar 75jaar@haarlemmermeer.nl. Mensen die zich al eerder hebben aangemeld ontvangen deze week nader bericht.

Op de website van 75 jaar vrijheid is te zien voor wie er gedenkkeien worden gelegd.
Inwoners konden van 21 juli tot en met 1 september op de lijst reageren. Wijzigingen doorgeven is nu niet meer mogelijk.