Het leven vindt steeds meer online plaats. Het uitvoeren van betalingen, identificeren wie je bent en het bestaan van online profielen met foto’s en adresinformatie zijn daar onderdeel van. Dergelijke gegevens zijn geld waard en daarom liggen er helaas kapers op de kust. Daarom is het geen wonder dat er steeds meer verhalen over oplichting, identiteitsfraude en het hacken van financiële transacties naar boven komen. Gelukkig is er ook steeds meer nadruk komen te liggen op de bescherming van persoonlijke data en gaan mensen voorzichtiger om met hun gegevens. Want het is belangrijker dan ooit om te kunnen vertrouwen op privacy bij het gebruik van digitale diensten.
Modernisering leidt tot nieuwe zorgen
De inwoners van Haarlemmermeer gaan vernieuwing niet uit de weg en het is dan ook een technologisch vooruitstrevende regio. Digitalisering maakt veel handelingen en dagelijkse bezigheden makkelijker en sneller. Tegelijkertijd brengt het ook zorgen met zich mee. Want digitaal is het veel lastiger om het overzicht te bewaren. Kopieën zijn in een handomdraai te maken en te verspreiden. Zodoende zijn er vragen over wie betaal- of persoonsgegevens in kan zien en hoe lang ze bewaard worden. De zorgen lopen uiteen van aangifte doen bij de belastingdienst, het kopen van een T-shirt tot het afsluiten van een abonnement. Oftewel: hoe veilig is het nou eigenlijk echt om online financiële transacties uit te voeren en persoonlijke gegevens te delen?
Online entertainment en de bescherming van persoonsgegevens
Inmiddels worden de meeste aankopen via webshops gedaan en een abonnement afsluiten is ook een online aangelegenheid. Bij die transacties zijn persoonsgegevens lang niet altijd veilig. Maar consumenten hebben in die gevallen tenminste nog de vrijheid om zelf te bepalen waar ze hun aankopen doen.
Het is dan ook geen wonder dat veel mensen kiezen voor aanbieders die de privacy van klanten goed beschermen. De meeste mensen zitten namelijk niet te wachten dat hun persoonlijke gegevens onnodig in databases terechtkomen. Want het is vaak onbekend waar die informatie allemaal voor benut wordt en als ze eenmaal ergens op een server belanden, blijven ze daar voor onbepaalde tijd staan. Dat is persoonlijke data die gebruikt wordt voor commerciële doeleinden en zelfs verkocht kan worden aan andere partijen. Dat zijn bijvoorbeeld marketingkantoren die je vervolgens overspoelen met advertenties die speciaal op jou gericht zijn.
Maar er zijn nog grotere gevaren: namelijk het stelen van je complete online identiteit. Hoewel dat niet legaal is, zijn er altijd kwaadwillenden die er alles aan doen om dergelijke gegevens in handen te krijgen. Dat zijn bijvoorbeeld hackers die vanuit andere landen digitale aanvallen plegen op Nederlandse servers. Daaruit blijkt maar weer eens dat bij het delen van persoonlijke gegevens voorzichtigheid geboden is.
Spelletjes spelen op het internet blijkt ook gevaarlijk te zijn voor je privacy. In Nederland is het sinds 2021 legaal om online te gokken bij aanbieders die over een vergunning beschikken. Die online casino’s voldoen aan allerlei voorwaarden om hun klanten te beschermen. Maar er blijven onder inwoners van Haarlemmermeer en de rest van Nederland zorgen bestaan. Het blijkt dat de privacy en de gegevens van spelers niet altijd zorgvuldig beschermd worden. Gelukkig behoort anoniem gokken bij betrouwbare aanbieders nog altijd tot de mogelijkheden. Dat zijn online casino’s die niet gekoppeld zijn aan het Centraal Register Uitsluiting Kansspelen (Cruks) en je privacy beter beschermen.
Verantwoord datagebruik is dus de oplossing, ook voor klanten van streamingdiensten en webshops. Maar wat is dat eigenlijk? En nog belangrijker: hoe kan de gewone burger daar zicht op houden? Echt gegarandeerd anoniem gebruik maken van digitale diensten kan alleen als persoonsgegevens helemaal niet worden opgeslagen. Dan weten klanten namelijk pas echt zeker dat hun data niet wordt verkocht voor commerciële of andere doeleinden.
Vertrouwen in digitale diensten
Nederlanders zijn niet weg van een beetje innovatie en over het algemeen is er best veel vertrouwen in de overheid. Maar door de onduidelijkheid over het gebruik van data zijn er toch meer dan genoeg mensen die ongerust zijn. Zij houden graag zelf de controle en gevoelsmatig raken ze die gedeeltelijk kwijt wanneer ze gebruikmaken van digitale diensten.
Het bestaan van de gemeentelijke website van Haarlemmermeer, inloggen met DigiD en betalen via een website of een bankapplicatie vraagt allemaal om vertrouwen van burgers. Anno 2025 kost het heel veel extra moeite om via traditionele kanalen in contact te staan met overheden of belastingaangifte op papier doen. Het is daarom bijna onmogelijk om je persoonlijke gegevens voor jezelf te houden en dus niet online te delen.
Overzicht is lastig te bewaren
Niet alleen de Belastingdienst, banken en gemeenten kiezen steeds vaker voor digitaal contact en betaalmogelijkheden. Ook voor vermaak is het steeds normaler geworden om je te registreren en te betalen met digitale diensten. Het grote voordeel is dat burgers veel meer vrijheid hebben bij het kiezen van aanbieders. Terwijl er maar één belastingdienst en overheid bestaat en er zijn ook maar een handjevol grote banken die door het overgrote deel van de Nederlanders wordt gebruikt.
Voor bestellen van kleding en andere producten bij webshops, het spelen van games, online gokken of het digitaal bewaren van je vakantiefoto’s hebben burgers veel meer keuze. En daar maken ze logischerwijs graag gebruik van. De keerzijde is dat de situatie door de grote hoeveelheid aanbieders nog een stuk minder overzichtelijk is geworden.
Over oplossingen wordt nog nagedacht
De Nederlandse overheid en de Europese Unie maken de laatste jaren veel werk van het beter beschermen van persoonsgegevens. Dat is te prijzen, want het is een hels karwei. Er zijn wel degelijk stappen gezet, maar het gevaar is nog lang niet geweken. Voor burgers is het daarom essentieel om zelf verantwoordelijkheid te nemen en voorzichtig om te gaan met hun eigen gegevens.